Podcast
I. Rak Pęcherza Moczowego (Bladder Cancer) i Rak Urotelialny
W obszarze raka urotelialnego i pęcherza moczowego przedstawiono wyniki badań dotyczących leczenia okołooperacyjnego, leczenia w zaawansowanej chorobie oraz strategii oszczędzających narządy:
A. Leczenie Okołooperacyjne i Adiuwantowe
- Badanie NIAGARA (MIBC): Duże badanie fazy III, które wykazało, że okołooperacyjny durwalumab w połączeniu z chemioterapią neoadiuwantową znacząco poprawił przeżycie wolne od zdarzeń (EFS) i przeżycie całkowite (OS) u pacjentów z inwazyjnym rakiem pęcherza moczowego (MIBC). Co istotne, dodatek durwalumabu nie miał negatywnego wpływu na jakość życia (HRQoL) mierzoną kwestionariuszami QLQ-C30 i EQ-5D-5L, pomimo przejściowego pogorszenia w okresie neoadiuwantowym i cystektomii.
- Badanie CheckMate 274 (Adiuwant MIBC): W analizie po 5 latach obserwacji potwierdzono, że adiuwantowy niwolumab utrzymał korzyści w zakresie przeżycia wolnego od choroby (DFS) u wszystkich pacjentów (HR 0.74) oraz u pacjentów z ekspresją PD-L1 ≥1% (HR 0.58). Analiza eksploracyjna wykazała, że korzyść z niwolumabu była wzbogacona u pacjentów z wykrywalnym ctDNA (krążącym guzem DNA) na początku leczenia (HR dla DFS 0.35), sugerując potencjalne zastosowanie ctDNA do precyzyjniejszego wyboru pacjentów.
- Badanie GODFATHER-Neo (Neoadiuwant MIBC): Badanie fazy II oceniające dodatek przeciwciała neutralizującego GDF15 (visugromab) do niwolumabu u pacjentów z MIBC. Połączenie to potroiło odsetek odpowiedzi patologicznej (pCR) w porównaniu z monoterapią niwolumabem (pCR 33,3% vs. około 14%) i było dobrze tolerowane, co wskazuje na potencjalną nową strategię w terapii immunologicznej.
B. Leczenie Raka Urotelialnego Nieinwazyjnego do Mięśni (NMIBC)
- Badanie POTOMAC: Dodanie rocznego durwalumabu do indukcji i leczenia podtrzymującego BCG znacząco i klinicznie poprawiło DFS u pacjentów z NMIBC wysokiego ryzyka i naiwnych na BCG, zmniejszając ryzyko zdarzenia DFS o 32% (HR 0.68).
- Badanie ALBAN: Kombinacja systemowego atezolizumabu z BCG nie wykazała znaczącej poprawy EFS w porównaniu z samym BCG (HR bliski 1), co mogło wynikać z różnic w schemacie BCG lub populacji pacjentów.
- Wnioski dla NMIBC: Nowoczesne podejście (TURBT i adekwatna terapia BCG) znacznie poprawiło wyniki w porównaniu z historycznymi danymi, a dodanie inhibitorów punktów kontrolnych, choć poprawia EFS, wiąże się z wyższą toksycznością (20–30% Grade ≥3 TRAEs), co wymaga dokładnego wyważenia korzyści i ryzyka.
C. Leczenie Raka Urotelialnego Zaawansowanego/Przerzutowego
- Badanie DISCUS (ChT + Avelumab): Badanie fazy II porównujące 3 cykle chemioterapii na bazie platyny w porównaniu z 6 cyklami, a następnie avelumab podtrzymujący, wykazało, że 3 cykle prowadziły do lepszej jakości życia pacjentów (różnica 8,5 punktu w QLQ-C30), bez utraty skuteczności. Mediana OS była identyczna w obu ramionach (18,9 miesiąca).
- Badanie FORAGER-1 (Inhibitor FGFR): W badaniu nad Vepogratinibem (selektywny inhibitor FGFR) u pacjentów z FGFR3-zmienionym rakiem urotelialnym, wybrano dawkę 200 mg BID jako optymalną, uzyskując ORR powyżej 30%. Wstępne dane z kombinacji trójlekowej (Vepogratinib + enfortumab vedotin + pembrolizumab) wykazały wysoką aktywność i zarządzalny profil bezpieczeństwa.
D. Rak Urotelialny Górnego Odcinka Dróg Moczowych (UTUC)
- Badanie DISTINCT-1: Badanie fazy II oceniające disitamab vedotin (DV, ADC skierowany przeciwko HER2) plus immunoterapia, po którym następowała operacja oszczędzająca nerkę. Strategia ta osiągnęła roczne KI-EFS (przeżycie wolne od zdarzeń z zachowaniem nerki) na poziomie 70% i była związana ze znacznie lepszym zachowaniem funkcji nerek w porównaniu z radykalną nefroureterektomią.
II. Rak Prostaty (Prostate Cancer)
A. Leczenie Raka Prostaty Wrażliwego na Hormony (mHSPC)
- Badanie AMPLITUDE: W badaniu nad niraparibem w połączeniu z abirateronem u pacjentów z mHSPC z mutacją HRR, potwierdzono, że leczenie utrzymywało wyjściową jakość życia, pomimo przejściowego pogorszenia związanego z początkowymi, dającymi się opanować zdarzeniami niepożądanymi (jak nadciśnienie i anemia).
- Metaanaliza STOPCAP IPD (Radioterapia): Analiza danych pacjentów (IPD) wykazała, że dodanie radioterapii do prostaty w mHSPC przynosi korzyści w zakresie przeżycia wolnego od progresji (PFS) u wszystkich pacjentów. Korzyść ta była ograniczona do mężczyzn z małą objętością choroby (mniej niż pięć przerzutów kostnych, co odpowiadało 5% bezwzględnej poprawie OS w ciągu 5 lat).
- Badanie RSAFE (Docetaxel): Badanie porównujące standardowy docetaxel Q3W z docetaxelem Q2W w terapii trójlekowej (ADT + darolutamid + docetaxel). Schemat Q2W znacznie zredukował częstość występowania zdarzeń niepożądanych stopnia 3–5 (61% vs 79%) oraz neutropenii stopnia 3–4 (24% vs 64%). Ten schemat może stać się potencjalnym nowym standardem opieki, co jest szczególnie istotne z uwagi na lepszą tolerancję.
B. Rak Prostaty Leczony Miejscowo Wysokiego Ryzyka
- Badanie ENZARAD: Badanie fazy III, w którym dodatek enzalutamidu do ADT i radioterapii nie przyniósł znaczącej poprawy w zakresie przeżycia wolnego od przerzutów (MFS) w niewyselekcjonowanej grupie wysokiego ryzyka. Jednak analiza podgrup wykazała znaczącą korzyść w zakresie MFS i OS u pacjentów z zajęciem regionalnych węzłów chłonnych (klinicznie N1) oraz u tych, którzy otrzymali napromienianie pól miednicznych, co sugeruje, że intensyfikacja jest korzystna tylko dla pacjentów najwyższego ryzyka.
C. Rak Prostaty Oporny na Kastrację (mCRPC) i Wznowa Biochemiczna (BRPC)
- Badanie Capitello 281 (mCSPC/PTEN-Deficyt): Badanie fazy III nad capivasertibem (inhibitor AKT) plus abirateron u pacjentów z PTEN-deficytowym mCSPC wykazało statystycznie istotną poprawę rPFS. Benefit zwiększał się wraz ze wzrostem stopnia deficytu PTEN, z najlepszym efektem u pacjentów z 100% utratą PTEN (HR <0.7 dla rPFS).
- Badanie PETRANA (Saruparib + ARPIs): Analiza fazy I–II saruparibu (selektywny inhibitor PARP1) w połączeniu z ARPIs wykazała dobrą tolerancję, z niższą częstością anemii Grade ≥3 w porównaniu z nieselektywnymi inhibitorami PARP. Odpowiedzi były wysokie i niezależne od statusu mutacji HRR, z ORR 73% w mCRPC i 83% w mCSPC.
- Badanie PRESTO (BRPC): Badanie fazy III na BRPC wysokiego ryzyka (krótki czas podwojenia PSA), w którym połączona blokada androgenowa (ADT + apalutamid) przez 52 tygodnie poprawiła klinicznie istotne, długoterminowe wyniki, takie jak czas do oporności na kastrację (HR 0.58) i czas do kolejnego leczenia (HR 0.75). Dodatek abirateronu (terapia trójlekowa) nie przyniósł dalszych korzyści, zwiększając toksyczność.
III. Rak Nerkowokomórkowy (RCC)
A. Leczenie Adiuwantowe i Neoadiuwantowe
- Badanie RAMPART (Adiuwant): Badanie fazy III nad durwalumabem ± tremelimumab po resekcji RCC. Kombinacja poprawiła DFS, ale efekt był napędzany głównie przez populację wysokiego ryzyka (HR 0.52), przy braku korzyści w grupie pośredniego ryzyka. Zanotowano wyższą toksyczność, w tym Grade ≥3 AE w 40% przypadków w ramieniu kombinowanym.
- Badanie NESCIO (Neoadiuwant): Randomizowane badanie fazy II stosujące ultrakrótki schemat (2 cykle) immunoterapii neoadiuwantowej. Wykazano, że terapie skojarzone (ipi+nivo oraz relatlimab+nivo) osiągnęły odpowiedzi patologiczne. Toksyczność była zarządzalna, a wstępne dane sugerują korzystne przeżycie wolne od zdarzeń.
B. Leczenie Zaawansowane i Biomarkery
- Badanie KEYMAKER-U03 (Pierwsza linia): Podbadanie oceniające kombinacje trójlekowe z pembrolizumabem. Kombinacja belzutifan + pembrolizumab + lenvatinib wykazała obiecujące wyniki, w tym przedłużony DOR (33 miesiące vs 26 miesięcy dla pembrolizumabu + lenvatinibu) i eksploracyjny HR dla PFS wynoszący 0.45.
- Badanie Len-Cabo (Druga linia): Randomizowane badanie fazy II porównujące lenvatynib + ewerolimus (Lenv+Eve) z kabozantynibem po progresji na PD-1. Lenv+Eve znacząco wydłużył PFS (15,7 miesiąca) w porównaniu z kabozantynibem (10,2 miesiąca) (HR 0.51), co stanowi pierwszą randomizowaną ocenę tych terapii w tej linii.
- Badanie OPTIC-RCC (Biomarker-Guided): Badanie, które prospektywnie przydzielało leczenie w oparciu o profil ekspresji genów guza. Wybór pacjentów z angiogeniczną sygnaturą ekspresji genów (Klaster 1–2) leczonych kabozantynibem + niwolumabem doprowadził do wysokiego odsetka odpowiedzi (ORR 76%) i 100% redukcji obciążenia guzem u wszystkich pacjentów. Badanie wymagało biopsji przerzutów, ponieważ pierwotne i przerzutowe guzy wykazywały znaczną niezgodność w klasyfikacji klastrów.
- Biomarkery T-komórkowe/Rozpuszczalne: Wykazano, że wysoka ekspresja LAG-3 RNA jest skorelowana z wyższym ORR. Stężenie KIM-1 we krwi było czynnikiem prognostycznym, a jego spadek wcześnie w trakcie leczenia ipi+nivo przewidywał poprawę wyników. Wyższe poziomy rozpuszczalnego MADCAM1 były również prognostyczne dla lepszego OS w mRCC, co odzwierciedla dysregulację immunologiczną związaną z dysbiozą.
IV. Inne Nowotwory GU
- Rak Jądra (Seminoma Stage 2A/2B): Badanie SAKK-0110 wykazało, że pojedynczy cykl karboplatyny + radioterapia węzłów chłonnych (INRT) zapewniają trwałą skuteczność (10-letni PFS 92.8%) przy minimalnej toksyczności długoterminowej, co wspiera uznanie tej strategii za nowy standard opieki.
- Rak Prącia (Penile Cancer): Badanie ALPHA-CA (avelumab w zaawansowanym raku prącia) wykazało ORR wynoszące 17% u pacjentów opornych na chemioterapię platynową, z długim DOR u pacjentów odpowiadających na leczenie (15.9 miesiąca). Jednak mediana PFS (1.7 miesiąca) i OS (3.9 miesiąca) była krótka, co podkreśla potrzebę pilnego znalezienia biomarkerów do selekcji pacjentów.